JÓZEF GAJEWSKI

1. Dane osobiste (imię, nazwisko, stopień, wiek, zawód i stan cywilny):

Strzelec Józef Gajewski, syn Marcina, ur. w 1899 r. w Librantowej, gm. Librantowa, pow. nowosądecki, woj. krakowskie, rolnik, żonaty, rzymski katolik, zamieszkały ostatnio we wsi Dąbki, gm. Czarnolica [Czernelica], pow. Horodenka, woj. stanisławowskie.

2. Data i okoliczności zaaresztowania:

10 lutego 1940 r., po przeprowadzeniu rewizji osobistej i mieszkaniowej, zostałem zatrzymany i przymusowo wywieziony do posiołka Majnkajn Zołota [Majkajyn Zołoto], rejon Barnauł, obłast pawłodarska.

3. Nazwa obozu, więzienia lub miejsca przymusowych prac:

Majnkajn Zołota [Majkajyn Zołoto], rejon Barnauł, pawłodarska obłast.

4. Opis obozu, więzienia:

Posiołek Majnkajn Zołota [Majkajyn Zołoto] położony był w bezludnym stepie, w którym ulokowano półtora tysiąca osób narodowości polskiej. Mieszkaliśmy w drewnianych barakach, warunki mieszkaniowe były bardzo złe, [baraki] mało opalane, zaś [warunki] higieniczne względne.

5. Skład więźniów, jeńców, zesłańców:

Większość zesłańców to rolnicy, osadnicy wojskowi i prywatni narodowości polskiej. Poziom umysłowy różnorodny, moralny dobry, stosunki wzajemne wśród Polaków dobre.

6. Życie w obozie, więzieniu:

Praca w kopalni złota trwała osiem godzin dziennie, warunki pracy były możliwe. Wyznaczone normy za duże. Płacę otrzymywaliśmy miesięcznie, przeciętnie ok. 250 rubli. Wyżywienie w niedostatecznej ilości kupowałem w sklepie i w stołówce. Ubranie w niedostatecznej ilości kupowałem za własne pieniądze. Życie koleżeńskie było zgodne. Kulturalne nie istniało.

7. Stosunek władz NKWD do Polaków:

Stosunek władz sowieckich do Polaków był możliwy, aczkolwiek bardzo srogi i za najmniejsze uchybienie odciągali 25 proc. zapłaty. Propaganda komunistyczna była prowadzona stale, lecz nie trafiała na podatny grunt.

8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność:

Pomoc lekarska była względna, lecz dużo ludzi poumierało z powodu mroźnego klimatu, głodu i ciężkiej pracy. Przez cały czas pobytu z naszego transportu zmarło ok. 250 osób. Ze znanych mi osób zmarli: Jan Leśniak i dwóch [jego] synów w wieku 27 i 30 lat, Józef Kulik i dwoje dzieci, Michał Niedźwiedź, Jakub Płaszczyca z żoną, Jan Marciś [?] z żoną, Józef Birówka z synem – wszyscy z mojej wsi.

9. Czy i jaka była łączność z krajem i rodzinami?

Łączność z rodziną utrzymywałem listowną, dochodziły też różne wiadomości o warunkach pod okupacją niemiecką i o rządzie polskim w Anglii.

10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?

W marcu 1942 r. zostałem zwolniony i na miejscu zostałem powołany do 10 Dywizji Piechoty w Ługowoje.