JÓZEF WIECZOREK

Warszawa, 1 marca 1946 r. Sędzia Stanisław Rybiński, delegowany do Komisji Badania Zbrodni Niemieckich, przesłuchał niżej wymienionego w charakterze świadka. Po uprzedzeniu świadka o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań oraz o znaczeniu przysięgi sędzia odebrał od niego przysięgę, po czym świadek zeznał, co następuje:


Imię i nazwisko Józef Wieczorek
Data urodzenia 18 listopada 1891 r.
Imiona rodziców Józef i Franciszka ze Stachurskich
Zajęcie emeryt
Wykształcenie absolwent WSH
Miejsce zamieszkana Warszawa, ul. Stalowa 46 m. 16
Wyznanie rzymskokatolickie
Karalność niekarany

Stawiłem się do Biura Komisji na skutek odezwy ogłoszonej dziennikach. Na stwierdzenie mej tożsamości okazuję kartę rozpoznawczą nr 156519 (okazuje). Wybuch wojny w 1939 roku zastał mnie we wsi Kobyłka pod Warszawą. Po kapitulacji, w październiku tego roku, wróciłem do stałego mego miejsca zamieszkania w Warszawie, gdzie mieszkam i obecnie. Składam cztery odpisy plakatów niemieckich, zawierających listy straconych w egzekucjach publicznych Polaków oraz trzy notatki o tych egzekucjach. W owych czasach, gdy Niemcy rozklejali na murach Warszawy plakaty, starałem się możliwie wiernie skopiować je. Nie mogłem jednak skopiować wszystkich plakatów, bo było ich za dużo. Czasem jednak notowałem tylko datę egzekucji i liczbę ofiar (złożone). Ja sam na ogół mniej zetknąłem się z represjami ze strony Niemców. Zdarzył się jednak ze mną taki wypadek.

Na samym początku listopada 1939, wychodząc z domu, zauważyłem naprzeciwko chodzącego koło jakiegoś niemieckiego urzędu zbrojnego szyldwacha. Spojrzałem na niego i uderzyłem się palcem w czoło. To tak oburzyło go, że rzucił się za mną, zatrzymał mnie i sprowadził do swego urzędu, a sam wrócił na posterunek. Inni żołnierze, poinformowani przez niego, o co chodzi, kazali mi sprzątać urząd, umyć podłogę i sedesy w ustępie, po czym jeszcze pobili mnie po ciele i po głowie (jeden raz) tak dotkliwie, że omdlałem. Przyznaję, że poprzednio byłem nieostrożny i gdy mnie spytali, dlaczego uderzyłem się palcem w czoło, powiedziałem, że jestem niezadowolony, że oni weszli do cudzego kraju. Wówczas to z początku zmusili mnie, bym przetaczał ciężką taczkę z kamieniami, a później, jak wyżej wspomniałem, kazali myć kuchnię i ustęp.

Dodaję jeszcze, że bratanek mojej żony, major Stanisław Juszkiewicz, oficer WP w czynnej służbie, nie zdecydował się zarejestrować, jak to nakazywali Niemcy. Gdy dowiedzieli się, że jest oficerem, uwięzili go w Krakowie, długo trzymali w więzieniu i w końcu rozstrzelali.

Odczytano.

Warszawa, 1 marca 1946r.

Józef Wieczorek

Warszawa-Praga, ul. Stalowa 46 m. 16

Do Komisji Głównej

Badania Zbrodni Niemieckich w Polsce

Gmach sądów grodzkich, pokój 643, VI piętro

ul. Leszno 53

w Warszawie

Składam pięć odpisów przepisanych przeze mnie obwieszczeń, z 252 (dwieście pięćdziesiąt dwa) nazwiskami rozstrzelanych przez Niemców. W obwieszczeniu z datą 1 grudnia 1943 roku, którego jednak nie przepisałem, zauważyłem nazwisko znajomego E. Ciurlika. E. Ciurlik, urodzony w 1892 lub 1891 roku był synem nauczyciela ludowego we wsi Kazimierza Wielka, w pow. miechowskim lub pińczowskim w woj. kieleckim.

Kończąc, zaznaczam, że w 1939 toku we wsi Kobyłka pod Warszawą czytałem krótkie zarządzenie, grożące odpowiedzialnością zbiorową za czyny i działania przeciw niemieckie.

Obwieszczenie

Dnia 13 listopada 1943 r. zostało przy dworcu Warszawa Zachodnia […] dwóch żołnierzy niemieckich wieloma strzałami ciężko ranionych i obrabowanych. Dalej został dnia 15 listopada 1943 r. jeden żołnierz niemiecki przy ul. Białołęckiej i jeden żołnierz SS przy ul. Różanej w niecny sposób napadnięty i raniony.

Dlatego kazałem następujące osoby, które zostały skazane przez sąd doraźny, a były tymczasowo przewidziane do ułaskawienia, w dniu 17 listopada 1943 r. publicznie rozstrzelać.

1. Sterniński Witold ur. 9.5.1925

2. Modrzewski Franciszek 1.8.1924

3. Miziarski Jan 22.5.1924

4. Rękowski Jan 9.1.1925

5. Fijałkowski Lech 5.7.1925

6. Durlik Ryszard 17.1.1925

7. Podhorecki Roman 31.12.1919

8. Skrzypczyński Władysław 18.3.1916

9. Wilkoszewski Wacław 27.6.1907

10. Olejnicki Władysław 2.6.1828

11. Dąbrowski Eugeniusz 29.8.1914

12. Miszewski Władysław 11.1.1921

13. Sawicki Andrzej 12.1.1914

14. Lipczyński Wiesław 29.1.1922

15. Leśniewski Wacław 28.5.1906

16. Horwath Bohdan 20.9.1922

17. Polkowski Zygmunt 12.8.1916

18. Wardziński Antoni 23.6.1915

19. Karolak Eugeniusz 7.3.1905

20. Wardziński Bartłomiej 3.6.1923

21. Malec Adam 31.5.1920

22. BiriukowWładymir 1.10.1909

23. Borawski Mieczysław 5.3.1922

24. Duda Henryk Jan 5.2.1923

25. Pawłowski Stanisław 16.6.1923

26. Suchecki Henryk 26.8.1914

27. Carewicz Jan 14.4.1914

28. Zarzycki Stefan 12.8.1921

29. Zieziulewicz Kazimierz 3.12.1913

30. Okoński Andrzej 22.10.1924

31. Tarkowski Bogusław 9.11.1914

32. Wojciechowski Kazimierz 4.3.1908

33. Gryczuk Zbigniew 11.3.1920

34. Buczkowski Józef 1.4.1904

35. Kryński Kazimierz 1.12.1885

36. Trociński Walenty 16.2.1903

37. Smolik Bernardyn Marian 20.5.1922

38. Szeszko Leon 20.2.1907

39. Sopoćko Zbigniew 4.9.1927

40. Lemańczyk Edmund 15.2.1903

Dalej zostali przez sąd doraźny Policji Bezpieczeństwa na podstawie § § 1 i 2 zarządzenia o zwalczaniu wykroczeń przeciwko dziełu odbudowy w Generalnym Gubernatorstwie z dnia 2.10.43 r. z powodu posiadania broni i udziału w zabronionych organizacjach w dniu 16.11.43 r. skazani na karę śmierci.

1. [Zięcie]lski Feliks [?] ur.16.9.1916

2. Siemnowicz Wiktor 21.5.1923

3. Kowalski Feliks 29.5.1893

4. Klimowicz Wiesław 23.12.1922

5. Kowalski Józef 7.2.1890

6. Bedyk Franciszek 23.10.1899

7. Biłat Eustachiusz 14.4.1912

8. Hankus Karol 24.5.1893

9. Grzybowski Zygmunt 2.5.1912

10. Kucharski Stanisław 6.1.1892

11. Mazulak Władysław 21.2.1902

12. Reda Jerzy 14.6.1908

13. Skibiński Jerzy 6.6.1909

14. Wereszczaka Witold 12.12.1914

15. Cybulski Tadeusz 1.8.1899

16. Kądziela Julian 22.10.1921

17. Hejncz Zbigniew 2.3.1925

18. Zaleczny Eugeniusz 4.1.1925

19. Sienkowski Jan 2.4.1900

20. Goryński Ludwik 7.6.1908

21. Rybicki Kazimierz 30.11.1884

22. Rudziński Wiesław 2.6.1918

23. Szczepański Stanisław 4.10.1924

24. Kowalski Antoni 17.1.1924

25. Mańkowski Edmund 21.10.1903

26. Zycki Władysław 20.6.1920

27. Pieta Franciszek 9.12.1905

28. Bicz Hieronim 8.6.1925

29. Kułakowski Józef 16.10.1920

30. Kułakowski Jan 14.5.1908

31. Siwek Władysław 15.8.1900

32. Chmiel Roman 14.2.1908

33. Kułakowski Józef 13.3.1913
Z wyżej wymienionych objęci liczbą od 1 do 3 zostali już straceni, ponieważ byli
w posiadaniu broni i należeli do grup terrorystycznych. Wymienieni od liczby 4 do 33
są przewidziani do ułaskawienia. Gdyby jednak w ciągu najbliższych trzech miesięcy
na obszarze miasta Warszawy lub starostwa powiatu warszawskiego miały zdarzyć się akty
gwałtu, szczególnie napady na Niemców, obywateli państw sprzymierzonych z Rzeszą
Wielkoniemiecką albo na Niemców pracujących w interesie dzieła odbudowy w Generalnym
Gubernatorstwie, w wypadku, gdy sprawcy nie będą natychmiast zatrzymani, wyrok będzie
natychmiast wykonany na przewidzianych do ułaskawienia, a mianowicie w ten sposób,
że za każdy napad na taką osobę przewidziany akt ułaskawienia będzie cofany przynajmniej
dla 10 skazanych.

Jeśli czyn jest dokonany przez elementy komunistyczne, to z liczby wyżej wymienionych będą wykluczeni komuniści z aktu ułaskawienia, jeśli natomiast czyn jest dokonany przez inne elementy, wprowadzone na [błędną?] drogę, to z wyżej wymienionych będą wykluczone z aktu ułaskawienia te osoby, które były politycznie przybliżone tymże. Leży zatem w rękach ludności niemieckiej [sic] przez natychmiastowe zatrzymanie lub spowodowanie zatrzymania sprawców lub przez wywieranie wpływu na znane jej, a sprowadzone na złą drogę elementy lub przez dokonanie doniesienia na osoby podejrzane, przyczynić się do tego, by wyrok na skazanych a przewidzianych do ułaskawienia nie był wykonany.

Warszawa, dnia 18 listopada 1943 r.

Dowódca SS – i Policji

na Dystrykt Warszawski

Obwieszczenie 63

Lublin, 23 listopada 1943 r.

24 śmierć

100 zakładników

Obwieszczenie

Warszawa, dnia 1 grudnia 1943 r.

20 śmierć

Eugeniusz Ciurlik

Obwieszczenie

Warszawa, dnia 30 listopada 1943 r.

30 śmierć 50 zakładników

Obwieszczenie

Warszawa, dnia 15 grudnia 1943 r.

270 śmierć

Obwieszczenie

Warszawa, dnia 20 grudnia 1943 r.

20 śmierć; 23 zakładników

Obwieszczenie

Warszawa; dnia 3 stycznia 1944 r.

40 śmierć; 23 zakładników

Obwieszczenie

70 Polaków, którzy w ostatnim czasie za pomocą broni dopuszczali się czynów zbrodniczych wobec Niemców, posiadali na ten cel broń, względnie byli pomocni wykonawcom tych czynów, zostali według § § 1,2,3,4,5,6,8 i 9 II Rozporządzenia o zwalczaniu czynów zbrodniczych w Generalnej Guberni dnia 26.11.1941 łącznie z § § 2 i 3 Rozporządzenia o posiadaniu broni w Generalnej Guberni przez sąd doraźny skazani na śmierć. Wyrok został wykonany.

Warszawa, dnia 12 lutego 1943 r.

Der Höhere SS-und Polizeiführer im Generalgourernement, der Staatssekretär für das Sicherheitswesen

SS-Obergruppenführer u. General der PolizeigesKrüger

Obwieszczenie

Warszawa; dnia 27 grudnia 1943 r.

40 śmierć; 63 zakładników

Obwieszczenie

Warszawa, dnia 10 grudnia 1943 r.

20 śmierć; 107 zakładników

Obwieszczenie

Warszawa, dnia 2 grudnia 1943 r.

30 śmierć, 30 zakładników

Obwieszczenie

Warszawa, dnia 3 grudnia 1943 r.

100 śmierć

Obwieszczenie

Mimo moich wielokrotnych nawoływań dokonano w dniu 19.11.1943 roku znowu aktów gwałtu na Niemcach i osobach stojących w służbie niemieckiej. I tak zostało w pewnym pociągu pospiesznym w pobliżu Dworca Warszawa Wschodnia kilku żołnierzy niemieckich ciężko ranionych, a jeden żołnierz Wehrmachtu przy ul. Nasielskiej kilku strzałami rewolwer […] zraniony.

Dlatego kazałem następujących 20 przestępców, którzy zostali skazani przez sąd doraźny Policji Bezpieczeństwa, a byli tymczasowo przedstawieni do ułaskawienia, w dniu 24.11.1943 r. publicznie rozstrzelać:

1. Klimowicz Wiesław ur. 23.12.1922

2. Hemkus [?] Karol 24.5.1893
3. Grzybowski Zygmunt 2.5.1912

4. Kucharski Stanisław 6.1.1892

5. Mazulak Władysław 21.2.1902

6. Reda Jerzy 14.6.1908

7. Skibiński Jerzy 6.6.1909

8. Wereszczak Witold 12.12.1914

9. Kądziela Julian 22.10.1921

10. Hejncz Zbigniew 2.3.1925

11. Zaleczny Eugeniusz 4.1.1925

12. Sienkowski Jan 2.4.1900

13. Goryński Ludwik 7.6.1908

14. Rybicki Kazimierz 30.11.1884

15. Rudziński Wiesław 2.6.1918

16. Szczepański Stanisław 4.10.1924

17. Kowalski Antoni 17.1.1924

18. Mańkowski Edmund 21.10.1905

19. Życki Władysław 20.6.1920

20. Pieta Franciszek 9.12.1905

Dalej zostali przez sąd doraźny Policji Bezpieczeństwa na podstawie § § 1i 2 zarządzenia o zwalczaniu wykroczeń przeciw dziełu odbudowy w Generalnym Gubernatorstwie z dnia 2.10.43 r. z powodu posiadania broni i udziału w zakazanych organizacjach w dniu 23.11.43 r. skazani na karę śmierci.

1. Wróblewski dr Józef ur. 5.3.1908

2. Romanowski Henryk 22.12.1913

3. Wojtowicz Jan 1 4.4.1915

4. Czarnecki Kazimierz 17.2.1980

5. Jóźwiak Bolesław 25.1.1912

6. Szymoniak Marian Tadeusz 16.8.1922

7. Olszewski Zdzisław 30.9.1911

8. Godlewski Antoni 5.5.1896

9. Pietrakiewicz Aleksander 14.6.1924

10. Lipiński Henryk 1.1.1902

11. Zielnik Bogusław 16.6.1924

12. Czarnecki Kazimierz 18.10.1907

13. Kochanowski Edward 13.10.1914

14. Willich Edmund 25.2.1899

15. Ściślak Jerzy 30.11.1922

16. Szczepański Ryszard 4.4.1912

17. Nowakowski Tadeusz 28. 10.1907

18. Czajkowski Mieczysław 19.5.1898

19. Wiśniewski dr Tadeusz 12.5.1905

20. Kotlarewski Feoktist 4.1.1894

21. Kętrzyński Stanisław 10.9.1876

22. Kuckowski Zygmunt 11.11.1923

23. Dolanowski Władysław 19.12.1910

24. Motyl Władysław 25.6.1888

25. Grabarczyk Stanisław 15.4.1917

26. Antolak Stanisław 1.11.1908

27. Orzechowski Bogumił 12.12.1826

28. Kozera Mieczysław 1.12.1911

29. Panek[?] Jerzy 17.8.1918

30. Szymański Romuald 7.2.1905

Z wyżej wymienionych objęci numerami od 1 do 7 zostali już straceni, ponieważ byli w posiadaniu broni i należeli do grup terrorystycznych.

Wymienieni z listy od 8 do 32 są przewidziani do ułaskawienia.