Dnia 20 listopada 1972 r. w Gdyni sędzia mgr Stanisław Lipiecki, delegowany do Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Gdańsku, działając na zasadzie art. 4 dekretu z dnia 10 listopada 1945 r. (DzU nr 51, poz. 293 i art. 129 kpk), z udziałem protokolanta Stanisławy Kowalskiej, przesłuchał niżej wymienionego w charakterze świadka. Świadka uprzedzono o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania, po czym świadek stwierdza własnoręcznym podpisem, że uprzedzono go o tej odpowiedzialności (art. 172 kpk). Następnie świadek zeznał, co następuje:
| Imię i nazwisko | Edward Rącki |
| Imiona rodziców | Edward i Ewa |
| Data i miejsce urodzenia | 19 kwietnia 1908 r., Stawiszyn, pow. Kalisz |
| Miejsce zamieszkania | Gdynia, [...] |
| Zajęcie | rencista |
| Wykształcenie | średnie |
| Karalność za fałszywe zeznania | niekarany |
| Stosunek do stron | obcy |
Przed wybuchem II wojny światowej pracowałem w Wydziale Administracyjnym Komisariatu Rządu w Gdyni.
Znałem dobrze [...]. Był on kierownikiem Referatu Bezpieczeństwa i Porządku Publicznego, wchodzącego w skład wyżej wspomnianego wydziału. Jego bezpośrednim przełożonym był Czesław Karwowski. [...] zajmował się wydawaniem zezwoleń na noszenie broni i zakazem jej posiadania, legalizował wszystkie związki i organizacje, przy czym był w posiadaniu list członków tych związków i organizacji. Zajmował się też działalnością widowiskowo-rozrywkową. [...] utrzymywał bliskie kontakty z następującymi Niemcami: Ernstem Raulinem – skazanym po wyzwoleniu przez sąd, Daszke – elektrykiem Urzędu Morskiego, mieszkańcem Gdyni i Kleinem – elektrykiem.
Imion Daszkego i Kleina nie znam. Wiem, że mieszkali oni w Gdyni-Cisowie przy [...]. Daszke z kolei jeździł często do Sopotu i tam miał kontakty z bliżej nieustalonymi hitlerowcami.
Raulin, Daszke i Klein schodzili się razem w mieszkaniu Hirscha (zam. [przy] [...], Gdynia- Cisowa,). Z tego wynika, że [...] miał powiązania z Gdańskiem.
Skąd pochodził Niemiec Hirsch i jakie miał imię, nie wiem.
Co robili Raulin, Daszke i Klein w mieszkaniu Hirscha, tego też nie wiem.
Po wyzwoleniu dowiedziałem się od nieżyjącego już pracownika Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Gdyni Bolesława Magdziarza, że [...] zaraz po wkroczeniu wojsk hitlerowskich do Gdyni chodził po Gdyni w mundurze hitlerowskim i że zmienił imię i nazwisko na [...]. Magdziarz pokazał mi też zdjęcie [...]. Na zdjęciu tym widziałem, że [...] miał na sobie mundur hitlerowski, ale jakiej formacji, już nic nie pamiętam. Od Magdziarza dowiedziałem się również, że funkcjonariusze gestapo aresztowali i zamordowali w Piaśnicy pracowników Komisariatu Rządu: Włodzimierza Szaniawskiego – wicekomisarza, Lucjana Skupienia – radcę prawnego i Czesława Karwowskiego. Mówił on mi też, że [...] posiadał listę członków Polskiego Związku Zachodniego. Listę tą przekazał gestapo, wskutek czego kilku Polaków zginęło w Piaśnicy. Nazwisk tych Polaków nie wymienił.
Protokół niniejszy odczytano.