TOMASZ FILIPOWSKI

1. Dane osobiste (imię, nazwisko, stopień, wiek, zawód i stan cywilny):

Plut. Tomasz Filipowski, 44 lata, funkcjonariusz PKP, żonaty; 11 Batalion Saperów Kolejowych.

2. Data i okoliczności zaaresztowania:

19 lutego 1940 r. zostałem aresztowany jako niebezpieczny dla władz ZSRR.

3. i 4. Nazwa i opis obozu, więzienia lub miejsca przymusowych prac:

Więzienia Kowel, Kijów, Charków. Warunki okropne, wyżywienie niewystarczające dla człowieka, ciasnota, brak warunków higienicznych, brud, wszy, pluskwy.

5. Skład więźniów, jeńców, zesłańców:

Życie koleżeńskie wśród Polaków bardzo dobre. Natomiast byliśmy bardzo prześladowani przez Żydów polskich i Ukraińców, jak również o każdym ruchu Polaka było wiadomo NKWD.

6. Życie w obozie, więzieniu:

Łagry. Północ, Komi ASRR. Praca bardzo ciężka, mróz, chłód, brak zrozumienia przez władze sowieckie. Wyżywienie głodowe, opłaty za pracę wcale nie było, wyszydzanie polskości, agitacja komunistyczna okropna, rozwinięta na bardzo szeroką skalę. Żydostwo szpiegowało każdego Polaka, wysługując się Sowietom. Za najmniejszy szczegół karcery.

7. Stosunek władz NKWD do Polaków:

Władze NKWD odnosiły się bardzo nieprzychylnie, traktowali nas gorzej niż zbrodniarzy.

8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność:

Pomoc lekarska zła, brak dla Polaka opieki i lekarstw.

9. Czy i jaka była łączność z krajem i rodzinami?

Korespondencji z rodziną nie miałem wcale.

10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?

23 września 1941 r. zwolniono mnie z łagrów w miejscowości Kożwa nad rzeką Peczorą. 25 marca 1942 r. wstąpiłem w szeregi armii polskiej na terenie ZSRR.

Miejsce postoju, 3 marca 1943 r.